Cümbüş nedir?
Cümbüş modern kökenli olan bir telli çalgıdır ve ud benzeri bir çalgı olarak geliştirilmiştir. İlk olarak bir ud gibi yapılandırılmış olan cümbüş, ilerleyerek farklı boyutlar kazanmıştır. Diğer tüm enstrümanlar perdeli iken cümbüş perdesiz bir enstrümandır. Cümbüş 6 çift telden oluşmaktadır ve çalgının sap kısmı perdesiz olarak üretilmiştir. Diğer bazı çalgılar gibi mızrapla çalınmaktadır. Cümbüş son dönemlerde artık hemen hemen her eğlence mekanlarında kullanılır hale gelmiştir ve çoğunlukla düğünlerde, çingene eğlencelerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Cümbüş, trombet ve klarnet gibi çalgılardan daha üstündür ve daha çok kullanılmaktadır. Cümbüşün kendine has bir ses tonu vardır ve geniş bir ses yelpazesine sahiptir. Cümbüşün gövdesi farklı şekillerde üretilmiştir ve diğer farklı enstrümanlara göre uyarlanmıştır. Cümbüş ilk olarak Zeynel Abidin tarafından keşfedilmiştir ve bulucusu olan Zeynel Abidin soyadını sonradan cümbüş olarak değiştirmiştir. Cümbüşün metal gövdesi tencereyi andırmaktadır ve metal gövde işlenmektedir. Cümbüşün bir çok çeşidi vardır ve bunlar;
- Standart cümbüş
- Extra cümbüş
- Saz cümbüş
- Cura cümbüş
- Tambur cümbüş
- Gitar cümbüş
- Mandolin cümbüş
- Ahenk cümbüş
- Strat cümbüş
Bu yazımızda cümbüş nedir, cümbüş parçaları nelerdir, cümbüş özellikleri nelerdir, cümbüş alırken nelere dikkat edilmeli ve kaliteli cümbüş nasıl anlaşılır sorularına detaylı cevaplar vereceğiz.
Cümbüş parçaları nelerdir?
Cümbüş, bir ud olarak tasarlanmıştır ve sonradan kendine has olan özelliklerini bir arada toplayarak farklı şekillerde üretilmeye başlanmıştır. Cümbüş ayrı ayrı parçalardan oluşmuştur ve cümbüş parçaları şu şekildedir:
- Sap
- Metal gövde
- Akort
- Teller
- Mızrap
Yukarıda saydığımız parçalar hemen hemen her müzik aletinde bulunmaktadır. Diğer müzik aletlerinde olup cümbüşte olmayan tek kısım perde kısmıdır. Cümbüş, perdesiz bir müzik aleti olup kendini diğer müzik aletlerinden farklı kılmaktadır.
Cümbüş özellikleri nelerdir?
Cümbüş, günümüzde sıklıkla tercih edilen ve kullanılan bir enstrümandır. Çoğu eğlence mekanlarında kullanılmaktadır ve kendine has ses tonu ile dinleyenleri kendine bağlamaktadır. Cümbüşün kendine has özellikleri bulunmaktadır ve cümbüş özellikleri şunlardır:
- Genel yapısı ile banjoya ve uda benzetilmektedir.
- Sap kısmı gövde bölümünden ayrılabilmektedir.
- Gövde bölümü alüminyumdan yapılmıştır ve yuvarlak bir yapıya sahiptir.
- Sap kısmı perdesizdir.
- Mızrapla çalınmaktadır.
- 6 çift tel yani 12 adet teli bulunmaktadır.
Cümbüş alırken nelere dikkat edilmeli?
Cümbüş alırken cümbüşe merak salan kişilerin dikkat etmesi gerektiği bazı noktalar bulunmaktadır ve dikkat edilmesi gerekenler;
- Cümbüş alırken tecrübeli birinden yardım alınmalı
- Yapısı ve görünüşüne dikkat edilmeli
- Kaliteli olmasına dikkat edilmeli
- Yapısı ve formu yerli yerinde olup olmadığına bakılmalıdır.
- Ses ölçümü yapılmalıdır ve teneke sesi gibi tiz sese sahip olan cümbüşler kişilerin tercihi olmamalı
- Akordu çabuk bozulan cümbüşler tercih edilmemeli
- Cümbüş kapağına dikkat edilmeli
- Tel eksiği var mı yok mu kontrol edilmeli
- Cümbüş derisi yırtık olup olmadığına bakılmalı
Kaliteli cümbüş nasıl anlaşılır?
Kaliteli bir cümbüş, bu konuda daha çok yeni olan kişiler tarafından pek anlaşılmayabilir fakat tecrübeli kişilerden alınacak yardım ile kaliteli bir cümbüş tercih edilmesi mümkündür. Kaliteli cümbüş, parçaları ve yapısı ile tam olan, olması gerektiği sese sahip olan ve herhangi bir eksiği olmayandır. Kaliteli her cümbüş pahalı diye düşünen kişiler olabilir fakat kaliteli olan her enstrüman pahalı değildir. Kaliteli olmaması aksine verilecek olan paranın boşa gitmesine sebebiyet vermektedir.